معرفی بوئینگ 747 سابق ماهان EP-MND

ششصد و سی و دومین بوئینگ 747 تولید شده، به سفارش شرکت فرانسوی UTA و با سریال 23413 شروع به ساخت شد. قرار بود با رجیستر F-GDUE تحویل داده شود، اما به درخواست این شرکت، با تعبیه یک درب کارگو در سمت چپ پس از بال، قابلیت حمل بار نیز به آن افزوده شد. هواپیما نخستین پرواز خود را در 1986/01/23 انجام داد و یک هفته بعد با رجیستر F-GETA تحوبل داده شد.

در 1992/12/29 با انحلال UTA و ادغام آن در Air France، هواپیما به شرکت جدید ترانسفر شد و تا پایان سال 2006 که در پاریس زمینگیر شد برای آن شرکت پرواز کرد. منبع: وبلاگ طیاره

در تاریخ 2007/08/20 [مطابق با 29 مرداد 1386] هواپیمایی ماهان از طریق شرکت Blue Airways (از شرکت‌های اقماری که توسط ماهان و برای دور زدن تحریم‌ها در کشور ارمنستان به ثبت رسیده بود) این هواپیما را با رجیستر EK-74713 و چیدمان C22Y485 در اختیار گرفته و وارد کشور کرد. رجیستر هواپیما در فروردین 1388 به EP-MND تغییر کرده و کابین آن نیز بصورت C26Y434 پیکربندی شد.

در 20 دی‌ماه 1400 این هواپیما از ناوگان شرکت ماهان خارج و با رجیستر YV3531 به شرکتی جدیدالتأسیس در کشور ونزوئلا با نام Emtrasur Cargo واگذار شد. از شرکت ونزوئلایی اطلاع چندانی در منابع اینترنتی وحود ندارد و بر اساس اطلاعات یک وب‌سایت خارجی، ظاهرا قرار است پروازهای کارگو بین پایتخت کشورهای ونزوئلا و ایران و چین برقرار سازد.

در 2022/06/06 [مطابق با 16 خرداد 1401] این هواپیما یک محموله قطعات خودرو را از کوئرتارو (مکزیک) به بوئنوس‌آیرس (آرژانتین) منتقل کرد، اما به دلیل تحریم‌های آمریکا علیه ونزوئلا نمی‌توانست در بوئنوس‌آیرس سوخت‌گیری کند. به همین منظور در هشتم ژوئن (18 خرداد) عازم مونته‌ویدئو (اروگوئه) شد، اما پس از اینکه مقام‌های اروگوئه بر خلاف هماهنگی قبلی از ارائه سوخت امتناع کردند، هواپیما مجددا به آرژانتین بازگشت و همانجا قاضی فدرال آرژانتین دستور توقیف هواپیما را صادر کرده و پاسپورت تمام 19 خدمه آن (شامل 5 ایرانی و 14 ونزوئلایی) نیز ضبط و آنها تا مدتی ممنوع‌الخروج شدند. هواپیما نهایتا پس از ماه‌ها زمینگیری در آرژانتین، در 2024/02/12 [مطابق با 23 بهمن 1402] به فرودگاهی در میامی (ایالت فلوریدا آمریکا) منتقل شد تا حکم توقیف و مصادره آن که از سوی دادگاه واشنگتن صادر شده اجرایی شود. هواپیما سپس در اسفند همان سال اوراق شد.

‌
مشخصات فنی و ظاهری

این هواپیما از چهار موتور CF6-50E2 ساخت شرکت جنرال الکتریک در زیر دو بال، با طول هر موتور 4.65 متر و عرض 2.67 متر و با وزن هر کدام 4100 کیلوگرم و رانش هر کدام 51800 پاوند استفاده می‌کند.

ـ مدل هواپیما: Boeing 747-300M
ـ تعداد بویینگ‌های ساخته شده از این مدل: 21 فروند
ـ تعداد کل بویینگ‌های 747 سری 300: 81 فروند
ـ طول هواپیما: 70.66 متر
ـ طول کابین: 57 متر
ـ عرض هواپیما: 6.50 متر
ـ عرض کابین: 6.08 متر
ـ ارتفاع بلندترین نقطه سازه از سطح زمین: 19.33 متر
ـ دهانه بال: 59.64 متر
ـ مساحت بال: 511 متر مربع
ـ حداکثر وزن در زمان برخاست: 340100 کیلوگرم
ـ حداکثر وزن در زمان فرود: 255800 کیلوگرم
ـ ظرفیت بنزین: 190630 لیتر
ـ سرعت کروز: 900 کیلومتر بر ساعت
ـ ماکزیمم سرعت: 940 کیلومتر بر ساعت
ـ سقف پرواز: 45100 پا (13.7 کیلومتر)
ـ برد پرواز: 12400 کیلومتر
ـ تعداد کروی پرواز: 3 نفر
ـ طول باند مورد نیاز برای تیک‌آف: 3300 متر
ـ طول باند مورد نیاز برای لندینگ: 2100 متر
ـ سرعت مناسب برای لندینگ: 260 کیلومتر بر ساعت

‌
رویدادها

ـ در تاریخ 13 بهمن 1389 پس از تیک‌آف تعدادی از تایرهای هواپیما دچار ترکیدگی می‌شوند و تکه‌های لاستیک روی باند پخش می‌شوند. در اثر این حادثه خلبان درخواست فرود اضطراری می‌کند و هواپیما به پارکینگ منتقل می‌شود.

ـ در تاریخ 19 خرداد 1391 هنگام تیک‌آف از فرودگاه مهرآباد، بدلیل آتش‌سوزی در یکی از موتورها، خلبان از پرواز انصراف می‌دهد که بدلیل داغ شدن بیش از حد ترمزهای هواپیما در اثر سرعت زیاد، باد بیش از 10 تایر هواپیما خالی می‌شود و هواپیما هنگام خروج از تاکسی‌وی، متوقف شده و قادر به حرکت نمی‌شود. در اثر این حادثه، تایرها، ترمزها و موتور از بین می‌روند. منبع: وبلاگ طیاره

ـ در تاریخ 29 خرداد 1391 این هواپیما که مشغول بازگرداندن حجاج از فرودگاه جده بود، در زمان شروع تیک‌آف از جده، Tail cone (اگزوز) یکی از موتورهای هواپیما کنده شده و پس از برخورد به بال هواپیما، مخزن شماره 4 سوخت نیز آسیب جدی دیده و شروع به نشت سوخت (fuel shower) می‌کند. در اثر این اتفاق، قطعاتی از بال هواپیما نیز به بدنه برخورد کرد. خلبان سریعا درخواست فرود اضطراری در فرودگاه جده می‌کند و پس از فرود، بدلیل نشت بیش از حد سوخت و احتمال آتش‌سوزی، حدود 500 مسافر هواپیما از طریق درب‌های اضطراری با سرسره‌های نجات در زمان 74 ثانیه تخلیه می‌شوند. پس از خروج مسافران، EPU هواپیما نیز دچار آتش‌سوزی می‌شود.

ـ در 22 تیر ماه 1395 این هواپیما که مدت دو سال در فرودگاه مهرآباد زمینگیر بود، مجددا فعالیت خود را از سر گرفت.

ـ این هواپیما که از 24 اردیبهشت به هنگر ماهان در فرودگاه امام خمینی منتقل شده بود، در 13 خرداد 1396 پس از اتمام چک، آماده بازگشت به آسمان شد.

ـ در تاریخ 9 تیر 1396 این هواپیما که قرار بود از تهران به مشهد پرواز کند، هنگام شتاب گرفتن برای پرواز، به دليل نقص فنى از تیک‌آف انصراف داده و به رمپ بازگشت. مسافران ساعاتی بعد با هواپیمای جایگزین به مشهد منتقل شدند.

ـ در 24 اسفند 1396 این هواپیما که به تازگی چک سنگین خود را به اتمام رسانده در این روز تست‌فلایت انجام داد و به ناوگان عملیاتی ماهان بازگشت.

ـ بعد از ظهر روز 11 مرداد 1397 این هواپیما که از مشهد عازم تهران بود، هنگام تقرب به فرودگاه مهرآباد و پس از باز شدن فلپ‌ها (Flap) و اسلت‌های (Slat) بال سمت چپ، صداى شديدى به گوش رسيده و اسلت این بال شکست.

ـ در شامگاه 4 مرداد 1398 این بویینگ هنگام تیک‌آف از فرودگاه مهرآباد به مقصد مشهد دچار تركيدگی لاستيک شد. هواپیما تا مقصد ادامه پرواز داده و در ساعت 21:30 در فرودگاه مشهد فرود اضطراری کرد. در این رویداد به هيچ يک از مسافران و خدمه آسيبی نرسيد.

ـ این هواپیما که از 16 مهر 1398 در فرودگاه مهرآباد زمینگیر شده بود، در اسفند 1399 تحت چک سنگین D-Chcek و انجام تغییرات در آشیانه هما بود. با اتمام کار، روز 11 آبان 1400 هواپیما آشیانه این شرکت را ترک کرد تا ضمن تبدیل شدن به کارگو، به یک شرکت خارجی منتقل شود.

ـ هواپیما در 4 بهمن 1400 پرواز آزمایشی خود را با لیوری و رجیستر جدید انجام داد و در 20 بهمن 1400 در مسیر انتقال به ونزوئلا، وارد فرودگاه مینسک (بلاروس) شد. هواپیما بامداد دو روز بعد در 22 بهمن مینسک را ترک کرده و شامگاه همان‌روز در کاراکاس بر زمین نشست.

‌

تصاویری از این هواپیما