این هواپیما به سفارش ایران‌ایر و با سریال 21079 ساخته شد. نخستین پرواز خود را در 1975/04/29 انجام داد و نه روز بعد [مطابق با 18 اردیبهشت 1354] تحویل داده شد.

در تاریخ 20 خرداد 1375 این هواپیما با هفت سرنشین و تحت نظارت استاد خلبان اسدالله اوقاتیان فرودگاه مهرآباد را به مقصد رشت ترک کرد. در این پرواز آموزشی قرار بود تعدادی از خلبان 727 هما توسط کاپیتان اوقاتیان چک بشوند.

پس از تقرب به فرودگاه رشت، تمرینات نشست و برخاست آغاز می‌شود. چهارده بار نشست و برخاست بدون هیچ مشکل خاصی انجام می‌شود.

در پانزدهمین نشست و برخاست، هواپیما با چرخ‌های بسته و بیش از اندازه به باند نزدیک شده و دم هواپیما با سطح باند برخورد می‌کند. برج به پرواز اطلاع می‌دهد که در انتهای هواپیما دود غلیظی مشاهده می‌شود.

هواپیما با قدرت تمام، روی باند اوج‌گیری کرده که باعث برخورد بیشتر دم هواپیما با سطح باند و پارگی لوله‌های هیدرولیک می‌شود.

خلبانان این هواپیما سعی می‌کنند که با گردش به چپ، وارد دوره ترافیک باند 09 شده و هواپیما را در راستای باند قرار دهند. همه برای یک فرود اضطراری آماده شده‌اند. هیدرولیک هواپیما از دست رفته و کنترل آن غیرممکن می‌شود، دود و آتش از انتهای بویینگ 727 که بتازگی از تعمیر اساسی خارج شده بود، زبانه می‌کشد.

هواپیما تقریبا در راستای باند 09 قرار گرفته و 3 دقیقه تا فرود باقی مانده، ارتفاع لحظه‌به‌لحظه کم می‌شود، اما دیگر این بویینگ 21 ساله توان رسیدن به ابتدای باند 09 را ندارد و ساعت 14:55 ، در شالیزارهای منطقه پیر بازار رشت واقع در 2 مایلی غرب فرودگاه رشت سقوط می‌کند.

در این سانحه دلخراش چهار نفر کشته و سه نفر از جمله کاپیتان اوقاتیان شدیدا مجروح می‌شوند.

‌
علت سانحه

خدمه پرواز به منظور رهایی از صدای آژیرهای مختلف هواپیما در حین پرواز آموزشی، اقدام به خاموش کردن کلید اصلی آژیرها (Master Audio warnings) کرده بودند تا صدای هیچ آژیری شنیده نشود.

پس از برخاست چهاردهم و آغاز نشست پانزدهم، خدمه فراموش می‌کنند که چرخ‌ها را باز کنند و به علت خاموش بودن آژیر اصلی، هیچ هشداری دریافت نمی‌کنند تا اینکه برج مراقبت، هشدار می‌دهد.

بدعت خاموش کردن آژیر اصلی، سال‌ها بعد نیز موجب بروز سانحه بویینگ 747SP هما EP-IAC در پکن شد. کاپیتان اوقاتیان پس از درمان‌های طولانی مجددا به پرواز بازگشت و چندی پیش با سمت معاون عملیات هما بازنشسته شد.

گفته شده که کلیه قصور و خطای انسانی به پای خلبانان کشته شده در این سانحه نوشته شده و سه نفر خدمه‌ای که زنده ماندند اظهار کردند که در لحظه سانحه در کاکپیت نبودند.

‌
مشخصات فنی و ظاهری هواپیما

این هواپیما از 3 موتور توربوفن JT8D-15 ساخت شرکت Pratt & Whitney ـ دو موتور در دو سوی عقب بدنه و یک موتور در زیر دم ـ با طول هر موتور 3.14 متر و عرض 1.01 و با وزن هر کدام 1549 کیلوگرم و رانش هر کدام 15500 پاوند استفاده می‌کرد.

ـ مدل هواپیما: Boeing 727-286 Advanced
ـ تعداد هواپیمای ساخته شده از این مدل: 1240 فروند
ـ طول هواپیما: 46.68 متر
ـ طول کابین: 28.24 متر
ـ عرض هواپیما: 3.76 متر
ـ عرض کابین: 3.56 متر
ـ ارتفاع بلندترین نقطه سازه از سطح زمین: 10.36 متر
ـ ارتفاع کابین: 2.11 متر
ـ دهانه بال: 32.92 متر
ـ مساحت بال: 157.9 متر مربع
ـ حداکثر وزن در زمان برخاست: 95100 کیلوگرم
ـ ظرفیت بنزین: 40060 لیتر
ـ سرعت کروز: 900 کیلومتر بر ساعت
ـ ماکزیمم سرعت: 960 کیلومتر بر ساعت
ـ سقف پرواز: 36100 پا (11 کیلومتر)
ـ برد پرواز: 4700 کیلومتر
ـ تعداد کروی پرواز: 3 نفر (دو خلبان و یک مهندس پرواز)
ـ طول باند مورد نیاز برای تیک‌آف: 1800 متر
ـ طول باند مورد نیاز برای لندینگ: 1600 متر

‌
تصاویری از این هواپیما

آبان 1356

‌

تیر 1364 ـ فرودگاه هامبورگ

‌

تاریخ نامعلوم ـ فرودگاه آتن

‌

فرودگاه هیثرو لندن

‌

‌

‌

‌

‌

‌

‌

‌

‌

‌

‌

‌

‌

‌

‌

‌

‌