این هواپیما با سریال 299 ساخته شد و اولین پرواز خود را در 1984/08/09 با رجیستر آزمایشی F-WZMX انجام داد. ابتدا قرار بود با برای شرکت لوکزامبورکی Luxair پرواز کند، اما با انصراف این شرکت، مدتی در فرودگاه هامبورگ پارک شد. سپس از دسامبر 1986 تا آوریل 1998 با رجیستر OH-LAA برای شرکت‌های فنلاندی Kar-air و Finnair پرواز کرد. از آن تاریخ تا دسامبر سال 2004 با رجیستر G-TTMC برای چند شرکت دیگر خدمت کرد تا اینکه در دسامبر این سال با رجیستر TC-MNY به شرکت ترکیه‌ای MNG Airlines منتقل شد. شرکت ترک این هواپیما را ابتدا به ایرلاین سعودی و سپس به ترکیش اجاره داد.

در 2006/06/29 [مطابق با 8 تیر 1385] این هواپیما به صورت اجاره برای ایران‌ایر وارد کشور شد و بیست روز بعد ضمن تغییر رجیستر آن به TC-OBC، هواپیما همچنان در اجاره ایران‌ایر ماند. در 10 آذر 1385 هواپیما به ایرتور منتقل می‌شود و در اسفند همان سال رجیستر ایرانی EP-MDA به خود می‌گیرد. هواپیما نهایتا در اواخر سال 1387 به ایران‌ایر منتقل شده و شش ماه بعد رجیستر آن به EP-IBG تغییر پیدا می‌کند.

نکته قابل‌توجه درباره چیدمان صندلی‌های این هواپیما، این است که بر خلاف اکثر هواپیماهای ایرباس 300 ایران که چیدمان صندلی آنها در هر ردیف به صورت 2-4-2 است، چیدمان صندلی‌های این هواپیما بصورت 3-3-3 و در قالب 278 صندلی تمام اکونومی است.

همچنین، با ارتقایی که در کاکپیت این هواپیما صورت گرفته و علی‌رغم باقی ماندن پنل و صندلی مهندس پرواز در آن، مهندس پرواز در این هواپیما حذف شده و دارای دو نفر کاکپیت کرو است.

مشخصات فنی و ظاهری

این هواپیما از 2 موتور توربوفن CF6-50C2 ساخت جنرال الکتریک در زیر دو بال، با طول هر موتور 4.65 متر و عرض 2.67 و با وزن هر کدام 4100 کیلوگرم و رانش هر کدام 51800 پاوند استفاده می‌کند. [این موتور قابل نصب روی هواپیماهای ایرباس 300 سری 200 و بوئینگ 747 تا سری 300 و DC-10-15/30 است.]

ـ مدل هواپیما: Airbus A300B4-203F
ـ طول هواپیما: 53.61 متر
ـ عرض هواپیما: 5.64 متر
ـ عرض کابین: 5.28 متر
ـ دهانه بال: 44.83 متر
ـ ارتفاع بلندترین نقطه سازه از سطح زمین: 16.72 متر
ـ مساحت بال: 260 متر مربع
ـ سرعت کروز: 830 کیلومتر بر ساعت
ـ ماکزیمم سرعت: 870 کیلومتر بر ساعت
ـ برد پرواز: 5400 کیلومتر
ـ حداکثر وزن در زمان برخاست: 165000 کیلوگرم
ـ حداکثر وزن در زمان فرود: 136000 کیلوگرم
ـ طول باند مورد نیاز برای تیک‌آف: 2300 متر
ـ کروی پرواز: دو نفر


رویدادها

ـ در 14 شهریور 1390 تایر شماره هشت این پرنده هنگام تیک‌آف از بوشهر به مقصد تهران دچار ترکیدگی شده و هواپیما به صورت اضطراری در مهرآباد فرود می‌آید.

ـ در تاریخ 10 خرداد 1393 این هواپیما که قرار بود از ساری عازم بغداد شود، به دلیل نقص فنی ناشی از ترکیدگی لاستیک پرواز و رساندن قطعه مورد نیاز از تهران به ساری با ماشین، با 24 ساعت تأخیر به سمت عراق پرواز کرد.

ـ عصر روز 24 شهریور 1394 این هواپیما که از فرودگاه امام خمینی عازم بغداد بغداد بود، دقایقی پس از تیک‌آف، به دلیل نقص فنی در یکی از موتورهای هواپیما، خلبان با یک موتور روشن مجددا به فرودگاه امام خمینی باز می‌گردد. هواپیما شش روز بعد با تعویض موتور، فعالیت خود را از سر می‌گیرد.

ـ صبح روز اول فروردین 1395 نیز این هواپیما هنگام سرعت گرفتن برای تیک‌آف به سمت زاهدان و چابهار با مشکل موتور مواجه شد و خلبان پرواز پس از شنیدن صدایی غیرعادی در موتور و در سرعت بالا از تیک‌آف منصرف شد که این امر منجر به خالی شدن باد تعدادی از لاستیک‌های این هواپیما شد. مسافران با هواپیمای جایگزین (EP-IBS) و با 6 ساعت تأخیر به سمت زاهدان پرواز کردند.

ـ در تاریخ 22 تیر 1397، این ایرباس پس از حدود دو سال زمینگیری، با پشت سر گذاشتن چک سنگین و انجام پرواز آزمایشی، به ناوگان هما بازگشت.

ـ این ایرباس که قرار بود پرواز بازگشت از کویت به مشهد را در 11 خرداد 1401 انجام دهد، به علت نقص فنی در یکی از سیستم‌های هیدرویک، از سوار کردن مسافران خودداری و پس از چند ساعت تأخیر، پرواز آن باطل اعلام شد. تا ارسال قطعه از ایران در روز بعد، هواپیما زمینگیر شد.

ـ هواپیما پس از پشت سر گذاشتن نقص فنی روز گذشته‌اش در کویت، غروب روز 12 خرداد 1401 وارد فرودگاه مشهد شده بود تا با 14 ساعت تأخیر، پرواز اصفهان را با 265 سرنشین (14 خدمه و 251 مسافر) در ساعت 22 انجام دهد، پس از سوار کردن مسافران و هنگام حرکت به سمت باند، با ترمزی شدید در تاکسی‌وی Q به علت فعال شدن ناخواسته سیستم ترمز هواپیما متوقف شد. ترمز شدید و قفل شدن چرخ‌های هواپیما باعث صدمه دیدن 15 نفر از سرنشینان ـ از جمله پنج مهماندار ـ که کمربند ایمنی خود را نبسته بودند و ایجاد التهاب و نگرانی در بین مسافران شد. سافران هواپیما در تاکسی‌وی پیاده شده و با اتوبوس به ترمینال منتقل شدند. پرواز هواپیما نیز کنسل اعلام شد. [گزارش اجمالی سازمان هواپیمایی کشوری از این حادثه]

ـ در شبانگاه 19 تیر 1402 این هواپیما که پرواز بازگشت حجاج از جده به شیراز را با 242 مسافر آغاز کرده بود، به علت اشکال در سیستم تهویه و فشار کابین و پس از تخلیه سوخت اضافی، مجددا به فرودگاه جده بازگشت. هواپیما پس از رفع مشکل و پرواز مجدد، با 12 ساعت تأخیر در فرودگاه شیراز بر زمین نشست.

ـ پنج روز بعد در 24 تیر 1402 نیز این هواپیما که قرار بود پرواز بازگشت حجاج از جده به شیراز را انجام دهد، به علت نقص فنی قادر به پرواز نشد و به علت تأخیر طولانی، پرواز باطل شد. مسافران حدود 38 ساعت بعد با همین هواپیما عازم شیراز شدند.

ـ در 5 مرداد 1402 نیز این ایرباس که قرار بود در ساعت 15:25 از فرودگاه اصقهان عازم نجف اشرف شود، به علت اشکال در سیستم هیدرولیک، نتوانست این پرواز را انجام دهد و زمینگیر شد. هواپیمای جایگزین (EP-IBA) از تهران عازم اصفهان شده و پس از هفت ساعت تأخیر، مسافران را به نجف منتقل کرد.

ـ هواپیمای ایرباس 300 ایران‌ایر به رجیستر EP-IBG که قرار بود ساعت 17:35 روز 11 مرداد 1402 پرواز نجف به تهران را انجام دهد، به علت نقص فنی قادر به انجام پرواز نشد و پس از 9 ساعت تأخیر و سرگردانی مسافران، این پرواز ساعت 2:50 بامداد روز بعد با هواپیمای جایگزین EP-IBK انجام شد.

ـ پرواز تهران به ارومیه ایران‌ایر که قرار بود ساعت 5:30 بامداد روز 13 شهریور 1402 با این ایرباس انجام شود، پس از یازده ساعت تأخیر، ساعت 16:30 انجام شد.

ـ این هواپیما که صبح روز 17 شهریور 1402 پرواز تهران به کیش را آغاز کرده بود، به علت نقص در سیستم هیدرولیک به تهران بازگشت. پرواز تهران به شیراز این هواپیما نیز که قرار بود ساعت 15:15 این روز انجام شود، پس از هشت ساعت تأخیر، ساعت 23 شب انجام شد.

‌ـ این ایرباس که قرار بود ساعت 16:00 روز 19 شهریور 1402 پرواز تهران به شیراز را انجام دهد، پس از سوار شدن مسافران و حرکت هواپیما بطرف باند، به علت نقص در سیستم هیدرولیک به اپرون بازگشت. پرواز هواپیما نهایتا پس از حدود هفت ساعت تأخیر، انجام شد.

ـ این ایرباس که ساعت 18:30 روز 2 آبان 1402 پرواز تهران به نجف را آغاز کرده بود، ساعتی پس از برخاستن از فرودگاه امام خمینی، به دلیل نقص فنی، مجددا به تهران باز می‌گردد. هواپیما نهایتا در ساعت 12:15 روز بعد تهران را به مقصد نجف ترک کرد.

ـ شامگاه 26 اردیبهشت 1403 این هواپیما به علت نقص فنی در موتور، نتوانست حجاج تبریزی را به سرزمین وحی منتقل کند و موقتا در این فرودگاه زمینگیر شد. با اعزام هواپیمای جایگزین (EP-IBC) به تبریز جهت انتقال زائران، پرواز رم این هواپیما نیز با تأخیر 11 ساعته مواجه شد.


تصاویری از این هواپیما

فرودگاه هامبورگ رجیستر آزمایشی F-WZMX و انصراف شرکت Luxair از تحویل گرفتن دسامبر 1984

با لباس FinnAir و رجیستر OH-LAA سال 1993

با لیوری Air Scandic و رجیستر G-TTMC در سال 2003

با لباس شرکت ترکیه‌ای MNG Airlines در سال 2005

اجاره توسط ایران‌ایر با رجیستر TC-MNY ـ تیر 1385

در ایران و در خدمت شرکت ایرتور با رجیستر EP-MDA ـ سال 1387

کاکپیت

نمایی دیگر از کاکپیت این هواپیما

یکی از دو ایرباس 300 ایران که چیدمان صندلی های کابین آن بصورت 3-3-3 است.

چیدمان سایر ایرباس های 300 و 310 ایران بصورت 2-4-2 است

صندلی‌های بیزنس کلاس در فروردین 1394 (در آخرین چک هواپیما در سال 1397، صندلی‌های بیزنس حذف شده‌اند)

محفظه بار هواپیما

این هواپیما 8 تایر اصلی در زیر بدنه و 2 تایر در زیر دماغه دارد

کابین هواپیما در حال بازسازی ـ سال 1388

کابین در حال بازسازی

کابین هواپیما در حال بازسازی ـ سال 1388

رنگ آمیزی مجدد در سال 1390

فرودگاه بوداپست ـ سال 1390

کابین هواپیما در سال 1398

‌‌

‌‌