ادامه معرفی ناوگان هواپیماهای بوئینگ 737 در ایران:

بوئینگ 737 معروف به بچه‌بوئینگ، یک هواپیمای مسافربری باریک‌پیکر و تک‌راهرو ساخته شرکت بوئینگ آمریکا است. طراحی این هواپیما از 11 می 1964 آغاز شد و نخستین‌بار در 9 آوریل 1967 به پرواز درآمد.

یک سال بعد با بکارگیری در ناوگان لوفتهانزا، کاربرد تجاری آن آغاز شد.
مدل ابتدایی ظرف مدت کوتاهی با مدلی طویل‌تر جایگزین شد. بوئینگ 737 هواپیمایی کارا و محبوب است و تاکنون بیش از هفت هزار مورد سفارش ساخت آن به بوئینگ داده شده است و بیش از پنج هزار فروند از آن ساخته و تحویل شده است.

برای مطالعه متن کامل، بر روی ادامه مطلب کلیک کنید.

مدل A319 یكی از كوچك‌ترین اعضای ایرباس می‌باشد كه به عنوان یک هواپیمای موفق تک‌راهرو مطرح شده است و با مدل‌های 300-737 و 700-737 شركت بوئینگ رقابت می‌كند.

برنامه ساخت مدل A319 در ژوئن 1993 در نمایشگاه پاریس بر اساس دریافت 6 سفارش از شركت ILFC آغاز شد و رشد صعودی خود را در بازار شركت‌های هواپیمایی آغاز كرد. بعد از آن اولین شركتی كه مدل A319 را سفارش داد شركت French carrier Air Inter از زیرمجموعه‌های ایرفرانس بود که سفارش خود را برای 6 فروند در فوریه 1994 اعلام كرد. بعد از آن خطوط بریتیش ایرویز٬ یواس ایرویز٬ یونایتد٬ نورث‌وست٬ لوفت‌هانزا٬ ایرکانادا٬ سوییس‌ایر (سوییس اینترنشنال فعلی) در زمره مشتریان اصلی آن قرار گرفتند كه بیشتر از 500 فروند از مدل A319 را سفارش دادند.

A319 برای اولین‌بار در 25 آگوست 1995 از هامبورگ پرواز كرد. دریافت گواهینامه اروپایی JAA و ورود به خدمت آن در شركت سوییس‌ایر در آوریل 1996 بود.

برای مطالعه متن کامل، بر روی ادامه مطلب کلیک کنید.

پس از موفقیت طرح‌های پهن‌پیکر ایرباس، این شرکت اروپایی به دنبال ورود به بازار هواپیماهای تک‌راهرو بود. اولین تلاش ایرباس در این حوزه A320 نام گرفت که علاوه بر ویژگی‌های ممتازش، خود مولد سه مدل موفق دیگر ایرباس به نام‌های A318 و A319 و A321 به شمار می‌رود.

ایرباس برای A320 ظرفیت 150 نفر را در نظر گرفت که از ریسک‌پذیری کمتری برخوردار بود. A320 اولین هواپیمای شناخته شده در جهان است که از سیستم كنترل پرواز با سیم بهره گرفته است. در این سیستم کنترل داده‌های ورودی از خلبان به سطوح پروازی منتقل می‌شود. این کار توسط سیگنال‌های الکترونیکی انجام می‌شود که سریع‌تر از حالت مکانیکی است. از دیگر مزایای پرواز با سیم این است که توسط کامپیوتر کنترل می‌شود و خدمه انسانی نقش کمتری در آن دارند. ایرباس برای A320 عرشه پرواز الکترونیکی پیشرفته با 6 صفحه نمایشگر رنگی در نظر گرفته است. گفتنی است کابین خلبان A320 با سه عضو دیگر خانواده یکسان است که این امر صرفه‌جویی‌های زیادی را هم از نظر وقت و هم از نظر هزینه در پی داشته است. ابتکار دیگری که در A320 و برای اولین‌بار به کار رفته، استفاده از اهرم کنترل دستی به جای فرمان کنترلی عادی است که در هواپیماها استفاده می‌شود.

ایرباس در طراحی A320 از مواد مرکب نیز بهره گرفته است. برای به پرواز در آوردن A320 دو موتور CFM56 و V2500 در نظر گرفته شد. برنامه طراحی A320 در مارس 1982 آغاز شد که پس از 5 سال مطالعه و تحقیق سرانجام اولین پروازش را در 22 فوريه 1987 انجام داد و در 26 فوريه 1988 گواهینامه صلاحیت پروازی را دریافت کرد. تحویل به مشتریان با تحویل اولین A320 به شرکت ایرفرانس در مارس همان سال آغاز شد. تحویل اولین A320 با موتور V2500، نیز به خطوط هوايي آدریا ایرویز در ماه مي 1989 بود.

توليد اوليه مدل 100-A320 بود كه فقط تعداد كمي از آن ساخته شد. مدل A320-200 پس از دریافت گواهینامه پروازی در نوامبر 1988 با تغییراتی همچون افزایش وزن هنگام برخاستن، برد طولانی‌تر و استفاده از بالک جايگزين مدل 100 شد. ایرباس A320 اولین عضو از یک خانواده موفق محسوب می‌شود که توانسته موفقیت‌های زیادی را برای صنایع ایرباس به ارمغان آورد. به طوریکه نرخ تولید انواع خانواده A320 از ماهانه 22 فروند در سال 2000 به 30 فروند در سال 2002 افزایش پیدا کرد.

مشخصات

فاصله نوک دو بال: ۳۴٫۱ متر
طول: ۳۷٫۶ متر
ارتفاع: ۱۱٫۸ متر
ظرفیت مسافر: حداکثر ۱۸۰ نفر
بیشینه سرعت: ۰.۸۲ ماخ (۸۷۰ کیلومتر بر ساعت)
محدوده پرواز: ۵۱۸۵ کیلومتر

برای مطالعه متن کامل، بر روی ادامه مطلب کلیک کنید.

پس از موفقیت طرح‌های پهن‌پیکر ایرباس، این شرکت اروپایی به دنبال ورود به بازار هواپیماهای تک‌راهرو بود. اولین تلاش ایرباس در این حوزه A320 نام گرفت که علاوه بر ویژگی‌های ممتازش، خود مولد سه مدل موفق دیگر ایرباس به نام‌های A318 و A319 و A321 به شمار می‌رود.
ایرباس A321 شباهت زیادی با ایرباس A320 دارد اما دارای بدنهٔ کشیده‌تری است و توانایی جایجایی تعداد بیشتری مسافر را دارا است. ساخت ایرباس A321 از سال 1989 آغاز شد و نخستین بار در 11 مارس 1993 [برابر با 20 اسفند 1373] به پرواز در آمد. این هواپیما از گروه هواپیماهای ایرباس سری A320 به حساب می‌آید. دیگر هواپیماهای این سری عبارتند از: ایرباس A318، ایرباس A319 و ایرباس A320

برای مطالعه متن کامل بر روی ادامه مطلب کلیک کنید.

هواپيماي A310 حيات خود را با نام A300B10 که يكي از طرح‌های پروژه A300B شرکت ایرباس بود آغاز كرد. این هواپیما که بر اساس A300 پایه‌گذاری شده بود به اندازه 13 قاب از A300B كوتاه‌تر است و اين كاهش در طول باعث شده بود كه تعداد مسافر به 200 تا 230 نفر برسد. همچنین نسبت منظری بال افزایش یافته و دهانه و مساحت بال کمتر شده است. در کابین A310 از سیستم‌های دیجیتال استفاده شده است. به کمک این سیستم‌ها تعداد خدمه در عرشه پرواز به 2 نفر کاهش می‌یابد که مطلوب خطوط هوایی است.

اولين پرواز A310 در 3 آوريل 1982 انجام شد و در آوریل 1983 وارد خدمت در خطوط هوایی لوفتهانزا گردید.

A310-300 داراي برد پروازی بیشتری بر اساس مدل A310-200 بود و از سال 1985 تولید آن آغاز شد. مدل 300 مي‌تواند تا 7000kg سوخت را حمل كند. همچنین هواپيماي A310-200F به عنوان مدل باربری معرفی شده است. مدل دیگر A310-200C نمونه باربري/مسافربري است که برای اولین‌بار در سال 1984 در شرکت آلمانی مارتین ایر وارد خدمت شد.

ساخت این گونه هواپیما در جولای ۲۰۰۷ متوقف شد.

مشخصات
ایرباس 310 دارای دو موتور توربوفن در زیر دو بال است.
ـ فاصله نوک دو بال: 43.9 متر
ـ طول: 46.7 متر
ـ ارتفاع: 15.8 متر
ـ ظرفیت مسافر: 280 نفر (در مدل ایرباس A310-300)
ـ بیشینه سرعت: 0.85 ماخ (895 کیلومتر بر ساعت) (در مدل ایرباس A310-300)
ـ محدوده پرواز: 8000 کیلومتر (در مدل ایرباس A310-300)

مدل‌ها
A310-200: مدل پایه مسافربری
A310-200C: مدل مسافربری با امکان تغییر کاربری به ترابری
A310-300: با بهینه‌سازی مصرف سوخت و افزایش محدوده پرواز
A310-300ER: با باک بنزین اضافی برای افزایش طول پرواز

در ایران، سه شرکت ایران‌ایر، ماهان و تابان از این نوع هواپیما استفاده می‌کنند.

برای مطالعه متن کامل، بر روی ادامه مطلب کلیک کنید.

ادامه معرفی ناوگان هواپیماهای ایرباس 300 در ایران:

مدل ایرباس A300 نه تنها به خاطر اينكه يك موفقيت تجاری در كار خودش كسب كرده مشهور و مهم شناخته می‌شود٬ بلكه اولين طرح اروپایی در زمینه هواپیماهای مسافربری پهن‌پیکر پس از جنگ است که برای کارخانه سازنده و همچنین قاره اروپا یک موفقیت محسوب می‌شود.

CASA از اسپانيا، Aerospatiale از فرانسه٬ Daimler Chrysler Aerospase آلمان و British Aerospace از انگلستان در اواخر دهه 1960 به هم پيوستند و صنایع ایرباس را با هدف ساخت هواپیمایی دو موتوره با ظرفیت 300 نفر به منظور پر كردن بازار پهن‌پیکرها به وجود آوردند. اين ایرباس 300 نفره بعدا بر پایه 250 صندلی پی‌ریزی شد. زیرا این عقیده در نزد طراحان ایرباس وجود داشت که این مقدار ظرفیت از ریسک کمتری برخوردار است. به طرح A300 پسوند B تعلق گرفت كه نشان‌دهنده تغییرات براي این مدل محسوب می‌شود.

دو نمونه اصلی A300-B1 ساخته شدند كه اولین آن از تولوز فرانسه در 28 اكتبر 1972 و دومي در 5 فوريه سال بعد پرواز کرد. General Electric CF6 انتخاب ایرباس برای نيروي محركه مدل A300 می‌باشد. به دنبال نمونه اصلي A300B1، مدل A300B2 با 2/65 متر بدنه کشیده‌تر در 23 می 1974 وارد خدمت در شرکت هواپیمایی ایرفرانس شد.

دیگر مدل‌های این هواپیما شامل B2-200 شامل فلپ‌های کروگر برای راندمان بهتر در نشست و برخاست و استفاده از چرخ‌ها و ترمزهای متفاوت٬ B2-300 با افزايش وزن براي حمل بار مفيد بيشتر، B4-100 مدل دوربرد B2 به همراه فلپ‌های کروگر٬ مدل B4-200 با وزن برخاست بیشتر و بال و بدنه تقویت شده به همراه ارابه فرود پيشرفته. تعداد كمي از مدل‌های تغییرپذیر A300C نيز ساخته شدند که برای ورود بار به بخش اصلی هواپیما از دربی که به این منظور و در سمت چپ هواپیما و در پشت بال قرار دارد استفاده می‌شود. در اواخر توليد مدل A300B4 استفاده از دو خدمه در عرشه پرواز برای مدل A300-200FF پيشنهاد شد که مشتریان آن VASP ، Tunis Air و Garuda بودند.

در نهایت توليد A300B4 در مي 1984 متوقف شد. اما ایرباس که سرگرم طراحی مدلی اصلاح شده از مدل B4 بود، تولید این هواپیما را ادامه داد. این مدل که A300-600 نام‌گذاری شده است نسبت به مدل B4 اندکی کشیده‌تر و از وزنی کمتر نسبت به مدل قبلی برخوردار است. این مدل در سال 1983 برای اولین بار پرواز کرد.

در ایران، پنج شرکت «ماهان»، «ایران‌ایر»، «قشم‌ایر»، «معراج» و «ایرتور» از این ایرباس استفاده می‌کنند.

برای مطالعه متن کامل، بر روی ادامه مطلب کلیک کنید.

اولین پرنده 3 موتوره شرکت بوئینگ که در عصر خود با ظاهری عجیب طراحی و به بازار فرستاده شد بوئینگ 727 بود. پرنده‌ای که شرکت بوئینگ را به سرعت از رقیبان خود پیش انداخت. طراحی زیبا، مصرف سوخت کمتر، فلپ‌های خارق‌العاده که امکان پرواز این پرنده را در ارتفاع پایین با بیشترین تعادل می‌داد و همچنین قدرت تیک‌آف و لندینگ در باندهای کوچک محبوبیت این پرنده را به سرعت بالا برد. طراحی فوق‌العاده 727 بعد از خلق DC-3 بی‌نظیرترین طراحی در عصر خود نام گرفت. تولد این پرنده در دوران جنگ سرد اولین جرقه تولید توپولف‌ها را در ذهن طراحان روسی زد، هرچند که طراحان روسی این مسئله را انکار کردند و در ساخت و طراحی این دو پرنده اختلافات بسیاری وجود داشت، اما هیچ‌کس منکر شباهت پلتفورم این دو جت با یکدیگر نشد. بعلاوه اینکه شرکت بوئینگ با طراحی یک درب خروجی در انتهای این هواپیما (که حتما همه شما با آن خاطراتی دارید) طراحی خود را به اوج رسانده بودند.

اولین جت‌های وارد شده به ایران در دهه 60 میلادی، بوئینگ‌های 727 بودند و در موفقیت این پرنده‌ها در ایران همین بس که شاه ایران به جهت ایمنی بالای این پرنده دو فروند 727 VIP را برای سفرهای خود و خانواده‌اش خریداری کرد؛ هرجند که این پرنده‌ها دارای عمر 7 و 12 سال بودند.

برای مطالعه متن کامل، بر روی ادامه مطلب کلیک کنید.

هواپیمای BAe 146/Avro RJ در رده هواپیماهای با اندازه متوسط قرار می‌گیرد. این هواپیما توسط شرکت British Aerospace انگلستان (بعدها به BAE Systems تبدیل شد) تولید گردید. خط تولید این هواپیما سال 1983 آغاز و سال 2002 متوقف شد. تولید ارتقا یافته این هواپیما که با کد AVRO RJ شناخته می‌شود نیز در سال 1992 آغاز گردید. البته مدلی با موتورهای جدید و اویونیک ارتقا یافته با کد AVRO RJX نیز به سال 1997 مطرح شد اما فقط دو پیش‌نمونه و یک فروند از این مدل تولید شد. با 387 فروند تولید، BAe 146/Avro به عنوان موفق‌ترین هواپیمای غیر نظامی انگلستان شناخته شد.

BAe 146/Avro RJ هواپیمایی بال‌بالا با دم T شکل است که 4 موتور توربوفن در زیر بال‌هایش قرار گرفته است و ارابه فرود این هواپیما از نوع Tricycle جمع‌شونده است. از نظر صدای تولیدی، این هواپیما هواپیمای بسیار کم‌صدایی است و به Whisperjet یا جت نجواکننده معروف است. در بسیاری از فرودگاه‌های کوچک توانایی عملیات دارد. BAe 146/Avro RJ به عنوان هواپیمایی منطقه‌ای یا با برد کم شناخته می‌شود. بسیاری از شرکت‌های اروپایی نظیر Lufthansa ، Brussels Airlines و Swiss International Air Lines این هواپیما را در مسیرهای منطقه‌ای خود برگزیده و از آن استفاده می‌کنند. نمونه باری این هواپیما با کد QT یا Quite Trader معروف است.
مدلهای این هواپیما BAe 146-100/200/300 و RJ-70/85/100 هستند.

در ایران، سه شرکت ماهان، قشم و یزد ایر از این هواپیما در ناوگان خود استفاده می‌کنند.

برای مطالعه متن کامل، بر روی ادامه مطلب کلیک کنید.

McDonnell Douglas MD-80 یک هواپیمای مسافربری دو موتوره ساخته شرکت مک‌دانل داگلاس است. نخستین پرواز MD-80 در 18 اکتبر 1979 صورت گرفت. MD سری 80 نسل جدیدی از هواپیمای قدیمی‌تر این شرکت، مک‌دونال داگلاس دی‌سی-9 به حساب می‌آید. این هواپیماها تشابه زیادی با خانواده بوئینگ MD-90 دارند. به همین علت به آنها دی‌سی-9 سوپر 80 هم گفته می‌شود.

مشخصات
MD-80 دارای دو موتور توربوفن است. دو موتور در انتهای بدنه و در دو سوی بدنه قرار گرفته‌اند.
فاصله نوک دو بال: 32.82 متر
طول: 45.01 متر
ارتفاع: 9.02 متر
ظرفیت مسافر: حداکثر 172 نفر
بیشینه سرعت: 0.87 ماخ (925 کیلومتر بر ساعت)
محدوده پرواز: 3476 کیلومتر

مدل‌ها
MD-81: مدل استاندارد مسافربری با کاکپیت کاملا آنالوگ.
MD-82: دارای موتور بهینه‌سازی شده و توسعه‌یافته برای فرودگاه‌های گرم‌تر.
MD-83: ظرفیت حمل سوخت بیشتر.
MD-87: بدنه کوتاه‌تر برای مسیرهای کم‌مسافرتر.
MD-88: مشابه MD-82 اما با کابین دیجیتال‌تر و پیشرفته‌تر.

برای مطالعه متن کامل، بر روی ادامه مطلب کلیک کنید.

برای مشاهده ادامه معرفی ناوگان هواپیماهای MD در ایران را اینجا مطالعه کنید.

فوکر 100 یک هواپیمای مسافربری ساخته شرکت فوکر کشور هلند است. این هواپیما از روی مدل قدیمی‌تر فوکر اف28 ساخته شده و از سال 1988 روانه بازار شد. در آغاز این هواپیما توانست بازار هواپیماهای مسافربر کوچک را تسخیر کند، اما با ورود بوئینگ 737 و ایرباس 318 و 319 به این بازار، نتوانست به رقابت ادامه دهد و از سال 1997 دیگر ساخته نمی‌شود. در مجموع 283 فروند از این هواپیما ساخته شد. ایران و استرالیا همچنان یکی از بزرگترین اپراتورهای این هواپیما در دنیا هستند.

برای مطالعه متن کامل، بر روی ادامه مطلب کلیک کنید.

هواپیمای ATR-72 از خانواده هواپیماهای منطقه‌ای با گنجایش کم است که توسط شرکت ایتالیایی فرانسوی ATR تولید شد. این هواپیما می‌تواند تا سقف 74 مسافر در آرایش صندلی تک‌کلاسه حمل نماید.

ATR-72 تکامل‌یافته ATR-42 است، به طوری که این تکامل را می‌توان در تعداد صندلی‌های افزایش یافته، بدنه کشیده‌تر به میزان 4،5 متر، افزایش فاصله دو سر بال‌ها، استفاده از موتورهای قدرتمندتر و در نهایت مصرف سوخت بهتر مشاهده کرد.

این مدل در سال 1986 معرفی شد و اولین پرواز خود را نیز در روز 27 اکتبر سال 1987 انجام داد. حدود 408 فروند از این مدل هواپیما در دنیا پرواز می‌کند.

مسافران از درب تعبیه شده در قسمت عقب هواپیما وارد می‌شوند که امری نامعمول در صنعت هوانوردی به حساب می‌آید و از درب جلو به عنوان درب Cargo استفاده می‌شود. در هنگام سوار شدن و پیاده شدن مسافران از در عقب استفاده از Tail Stand کاری ضروری است، زیرا وزنی که ایجاد می‌شود میتواند دماغه هواپیما را از زمین بلند کند.

این هواپیما فاقد APU است در عوض سیستم ترمز ملخ را به همراه دارد. طرز کار این سیستم به این صورت است که چرخش ملخ پروانه موتور شماره 2 این هواپیما از کار می‌ایستد و توربین مشغول تولید انرژی بدون چرخیدن ملخ می‌شود. این ویژگی هواپیما را به سیستم سنگین و گرانقیمت APU بی‌نیاز کرده است.

مدل‌های گوناگونی از این هواپیما وجود دارد که مشهورترین آنها سری 210/212 با درب کارگوی بزرگ‌تر و موتورهای پرت اند ویتنی PW127 و همچنین سری 500 با موتور بهبود یافته پرت اند ویتنی 127F و 127M، با ملخ‌های 6 پر و سیستم‌های پیشرفته‌تر برای تسهیل کار خلبان است.

همچنین تولید سری 600 این هواپیما نیز در سال 2007 اعلام شد که آخرین تکنولوژی‌های روز در آن مشاهده می‌شود. در این سری مصرف سوخت اقتصادی‌تر شده و هزینه‌های نگهداری این هواپیما نیز به مراتب کاهش یافته است. این سری از موتور پرت اند ویتنی PW127M که موتوری جدید به حساب می‌آید نیرو می‌گیرد و عرشه پروازی آن دارای Glass Cockpit است که شامل 5 ال‌سی‌دی می‌شود.

این هواپیماها چندین مدل دیگر نیز دارند که از آن جمله می‌توان مدل اختصاصی Cargo، مدل VIP و مدل ضد زیردریایی و گشت دریایی این هواپیما برای نیروی دریایی ترکیه و ایتالیا نام برد.

برای مطالعه متن کامل، بر روی ادامه مطلب کلیک کنید.

همزمان با اعلام طرح 100 نفره F-100 در نوامبر 1983، مقامات فوکر اعلام کردند طرح یک هواپیمای توربوپراپ 50 نفره را نیز در دستور کار خود قرار داده‌اند. این طرح برای جایگزینی با هواپیمای پرفروش F-27 ساخته می‌شد. مبنای طرح جدید مدل F-27-500 بود اما دارای تغییرات مهم و زیادی در حدود 80% نسبت به مدل قبل بود. با استفاده از توربوپراپ‌های PW125 و ملخ 6 تیغه آن، سرعت کروز هواپیما 12% بیشتر و در مصرف سوخت صرفه‌جویی قابل‌ملاحظه‌ای می‌شد.

دیگر موارد بهبود یافته در F-50 عبارت بودند از: استفاده از الکترونیک پروازی جدید در کابین خلبان، استفاده هر چند محدود از مواد مرکب و طراحی کابین جدید برای آسایش بیشتر مسافران.

فوکر ابتدا دو فروند پیش‌نمونه را با همان بدنه F-27 مجهز کرد که اولین آن در 28 دسامبر 1985 پرواز کرد. سرانجام پس از تست‌های مقدماتی اولین هواپیمای F-50 در 13 فوریه 1987 به پرواز در آمد و موفق شد گواهینامه صلاحیت پروازی را در می 1987 دریافت کند. اولین هواپیمای تحویلی نیز به Lufthansa Cityline در آگوست همان سال تحویل شد.

مدل پایه فوکر 50، F-50-100 است. با استفاده از 3 درب به جای چهار درب نمونه 120 طراحی شد. در سال 1990 فوکر تصمیم گرفت مدل 300 را با استفاده از توربوپراپ‌های قویتر PW127B بسازد. این موتورها به هواپیما اجازه می‌داد تا به سرعت کروز بالاتر برسد و عملکرد بهتری به ویژه در ارتفاعات داشته باشد.

تنها توسعه مشخص از فوکر 50، هواپیمای فوکر 60 بود. این مدل که به میزان 1.62 متر از مدل F-50 کشیده‌تر بود برای نیروی هوایی سلطنتی هلند ساخته شد. به دنبال مشکلات مالی فوکر و متعاقب آن ورشکستگی این کارخانه هلندی در 15 مارس 1996، تولید F-50 نیز به پایان رسید و آخرین فوکر 50 در ماه می 1997 به شرکت Ethiopian Airlines تحویل شد. در مجموع تعداد 213 فروند از این هواپیما تولید شده است.

برای مطالعه متن کامل، بر روی ادامه مطلب کلیک کنید.

امبرائر، شرکت هوافضای برزیلی است، که در زمینه تولید هواپیماهای مسافربری، تجاری و نظامی، همچنین تولید جنگ‌افزار و نیز ارائه خدمات، سرویس‌ها و فناوری‌های هوافضا فعالیت می‌نماید.

شرکت امبرائر در سال 1969 توسط دولت برزیل تأسیس شد. در ابتدای دهه 1990 این شرکت تا مرز ورشکستگی پیش رفت، که در سال 1994 با آغاز فرایند خصوصی‌سازی توسط دولت برزیل، از ورشکستگی نجات یافت.

هواپیماهای امبرائر بر اساس ظرفیت و برد به سه گروه زیر تقسیم می‌شوند:

جت منطقه‌ای امبرائر
ـ امبرائر ERJ-135 (ظرفیت 37 مسافر)
ـ امبرائر ERJ-140 (ظرفیت 44 مسافر)
ـ امبرائر ERJ-145 (ظرفیت 50 مسافر)

امبرائر خانواده E-Jet
ـ امبرائر 170 (ظرفیت 80 مسافر)
ـ امبرائر 175 (ظرفیت 88 مسافر)
ـ امبرائر 190 (ظرفیت 110 مسافر)
ـ امبرائر 195 (ظرفیت 122 مسافر)

امبرائر خانواده E-Jet E2
ـ امبرائر 175-E2 (بین 80 تا 88 مسافر)
ـ امبرائر 190-E2 (بین 97 تا 106 مسافر)
ـ امبرائر 195-E2 (بین 120 تا 132 مسافر)

برای مطالعه متن کامل، بر روی ادامه مطلب کلیک کنید.

EP-IGA (Airbus A340-313X)I
این هواپیما با شماره سریال 257 ساخته شد. نخستین پرواز خود را در تاریخ 1999/01/28 انجام داد و به شرکت لیزینگی ILFC تحویل داده شد. Air Canada در 1999/02/11 هواپیما را به مدت دو سال با رجیستر C-GDVV و پیکربندی کابین C30Y252 از این شرکت اجاره کرد و سپس در 2002/01/16 ضمن خروج از خدمت، در فرودگاه مونترال پارک شد.
از مارس 2002 تا اکتبر 2007 Air Jamaica هواپیما را با رجیستر 6Y-JMP و پیکربندی کابین C12W14Y252 اجاره کرد و سپس ضمن کمتر از یک سال زمینگیری، در 2008/09/06 با رجیستر TC-JIK به اجاره Turkish Airlines درآمد و تا 2012/06/06 با پیکربندی کابین C26Y252 برای این شرکت پرواز کرد.
پس از آن از 2012/09/29 تا 2014/02/03 توسط AirBlue پاکستان اجاره شده و رجیستر AP-EDF را دریافت کرد و سپس در 2014/02/04 ضمن بازگشت به شرکت اجاره‌دهنده جهت پارک به فرودگاه Phoenix Goodyear در ایالت آریزونا آمریکا منتقل شد. یک ماه بعد به AeroTurbine واگذار شده و ضمن ادامه پارک در آن فرودگاه، رجیستر هواپیما به N281AT تغییر یافت. این مطالب از وبلاگ طیاره کپی شده است.
دولت ایران که بدنبال خرید یک هواپیمای دوربرد برای انجام پروازهای تشریفاتی سران کشور بود اقدامات خود را از طریق چند واسطه برای در اختیار گرفتن این هواپیما آغاز کرد. ابتدا به SIBITI.1 Inc واگذار شده و ضمن تغییر رجیستر به M-ABIG در 2015/01/28 به فرودگاه بوردو فرانسه منتقل شد. سپس توسط شرکت canoga capital corp به صورت VIP درآمده است و مجهز به تلفن ماهواره‌ای، صفحه نمایش، Visio System و WiFi شد. پیکربندی کابین نیز بصورت F15C70Y127 درآمد و همچنین دارای یک اتاق کار VIP شد. پس از آن از طریق شرکت Asian Express Airline خریداری شده و در 2015/09/12 [مطابق با 21 شهریور 1394] با رجیستر EY-680 و در مسیر اعلامی بوردو فرانسه به سنگاپور، وارد کشور شد.
رجیستر هواپیما پس از ورود به کشور به EP-AJA تغییر یافته و در اختیار هواپیمایی معراج قرار گرفت.
بدلیل تحریم شرکت معراج، از تاریخ 30 آبان 1396 این هواپیما ضمن خارج شدن از ناوگان این شرکت، فعالیت خود را تحت نام شرکت هواپیمایی دنا ادامه داد و رجیستر آن نیز از EP-AJA به EP-DAA تغییر یافت، اما با تحریم مجدد شرکت دنا، هواپیما با رجیستر EP-IGA که متعلق به بوئینگ 737 سابق ایران‌ایر بود به فعالیت ادامه می‌دهد.

+ اطلاعات بیشتر درباره این هواپیما

EP-IGC (Dassault Falcon 900EX)I
این هواپیما با شماره سریال 134 ساخته شد و در تاریخ 2004/06/14 با رجیستر VP-CEZ به Oklahoma Executive Jet Charter تحویل داده شد. در ماه می 2006 با رجیستر VP-CFR به شرکت خصوصی روسی Norilsk Nickel منتقل شد. این مطالب از وبلاگ طیاره کپی شده است.
در 2013/03/20 با رجیستر EI-ZMA به یک شرکت خصوصی ایرلندی فروخته شد.
دولت جمهوری اسلامی ایران جهت انجام پروازهای سران کشور این هواپیما را در سال 2017 خریداری کرده و با رجیستر EP-IGC وارد ناوگان تشریفاتی آشیانه جمهوری اسلامی کرد.
این هواپیما مجهز به دو مانیتور 20 اینچی و سیستم Airshow می‌باشد. همچنین به سفارش ایران، بر روی بال‌های این هواپیما شارکلت نصب شده است.

قسمت جلوی کابین دارای 8 صندلی کنفرانس

قسمت عقب کابین دارای 6 صندلی استراحت

EP-IGD (Airbus A321-231)I
این هواپیمای پرحاشیه با شماره سریال 1202 ساخته شد و نخستین پرواز خود را در تاریخ 2000/04/07 انجام داد. دوازده روز بعد با رجیستر G-OZBD و چیدمان Y220 به شرکت انگلیسی Monarch Airlines تحویل داده شد.
در 2003/05/08 توسط SALE یا Singapore Aircraft Leasing Enterprise خریداری شده و رجیستر EI-DBS به آن تعلق گرفت. دو ماه بعد در 2003/07/04 با رجیستر I-LIVC و چیدمان Y210 به شرکت ایتالیایی Livingston اجاره داده شد و مدت چهار ماه برای این شرکت هواپیمایی پرواز کرد و در نوامبر 2003 با رجیستر F-WQSS به شرکت اجاره‌دهنده بازگشت و جهت تبدیل شدن به هواپیمای VIP به فرودگاه بوردو در فرانسه منتقل شد.
با بروز مشکلاتی در هواپیماهای تشریفاتی مسئولان کشور، فوریت خرید هواپیمای تشریفاتی به وسیله هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در دستور کار قرار گرفت و در سال 1380 شورای اقتصاد خرید هواپیمای ایرباس را برای استفاده اختصاصی دولت با استفاده از فاینانس داخلی تصویب کرد. همچنین با تصمیم شورای اقتصاد هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما) مأمور خرید این هواپیما برای دولت شد و در آذر 1381 قراردادی با شركت فرانسوی «سوژرما» که شرکتی تعمیراتی در بخش هوایی است برای خرید هواپیمای ایرباس تشریفاتی VIP امضا كرد. این مطالب از وبلاگ طیاره کپی شده است.
بر طبق قرارداد، شرکت"سوژرما" به عنوان واسطه بین ایران و شركت SALE سنگاپور قرار گرفت و هواپیما را به قیمت 39 میلیون و 200 هزار دلار خریداری کرد و 17 میلیون دلار دیگر نیز از ایران گرفت تا دكوراسیون داخل هواپیما را به VIP تغییر داده و آن را به سالن کنفرانس و ارتباط اینترنتی و ماهواره‌ای نیز تجهیز كند. مبلغ 2.5 میلیون دلار نیز به عنوان هزینه‏های ارائه خدمات فنی متخصصان هما مصرف شد و در مجموع حدود 60 میلیون دلار برای در اختیار گرفتن این هواپیما هزینه شد.
قرار بود هواپیما در آذرماه سال 83 به ایران‌ایر تحویل شود که شركت EADS كه از مالكان شركت سوژرماست به دلیل ترس از اعمال فشار آمریکا و عنوان کردن تحریم، از تحویل این هواپیما به ایران جلوگیری کرد. به دنبال کارشکنی در تحویل هواپیما، مسئولان حقوقی ایران‌ایر علیه آنها در دادگاه فرانسه شکایت کردند که این دادگاه با صدور حکمی اعلام کرد شرکت سوژرما باید هواپیمایی تشریفاتی دولت ایران که بابت آن تاکنون حدود 60 میلیون دلار پرداخت کرده بود را تحویل دهد. همچنین این شرکت به دلیل تأخیر 10 ماهه در تحویل هواپیمای تشریفاتی دولت ایران باید حدود 600 هزار دلار سود پول مربوط به خرید این هواپیما را به طرف ایرانی پرداخت کند.
پیگیری‌های دولت خاتمی موجب شد تا این هواپیما با فراز و نشیب‌های فراوان، بالاخره در شامگاه 2005/11/23 [مطابق با 2 آذر 1384] و در ابتدای دولت محمود احمدی‌نژاد از فرودگاه بوردو فرانسه که در این مدت در آن پارک شده بود وارد ایران شود.
حاشیه‌های این هواپیما با ورود به ایران، وارد فاز جدیدی شد و مسئولان دولت نهم که با شعار ساده‌زیستی بر سر کار آمده بودند مدعی شدند که حداكثر 6 ساعت پرواز مستمر، آن قدر سخت نیست كه نیاز به این همه تشریفات داشته باشد و احمدی‌نژاد هرگز از این هواپیما استفاده نخواهد كرد و قرار است این هواپیما فروخته شده یا از آن استفاده تجاری شود. حتی غلامحسین الهام، سخنگوی وقت دولت در پاسخ به انتقاد روزنامه جمهوری اسلامی از احتمال استفاده از این هواپیما توسط دولت گفته بود که احمدی‌نژاد اگر از این هواپیما استفاده کند که دیگر احمدی‌نژاد نيست.!! هرچند این شعار به سرعت فراموش شده و هم احمدی‌نژاد و هم سایر مقامات کشور از این هواپیما در سفرهای خود استفاده کردند.
سه روز پس از ورود به ایران، هواپیما به غلامحسین الهام، نماینده دولت وقت، تحویل داده شد و پس از تغییر رجیستر به EP-AGB مدتی تعمیر و نگهداری آن توسط ایران‌ایر و سپس ماهان انجام می‌شد تا اینکه از سال 1389 به آشیانه جمهوری اسلامی و هواپیمایی معراج سپرده شد.
بدلیل تحریم‌های آمریکا بر ضد صنعت هوانوردی ایران، از تیر ماه 1397 رجیستر این هواپیما EP-IGD تغییر یافته است.

+ اطلاعات بیشتر درباره این هواپیما

جواد ظریف و لعیا جنیدی، معاون حقوقی رئیس جمهور در مسیر وین برای گفتگوهای ایران و 1+4

EP-AJC (Airbus A320-232)I
این ایرباس 320 با شماره سریال 530 ساخته شد و اولین پرواز خود را در تاریخ 1995/2/28 انجام داد. در تاریخ 2005/2/18، توسط شرکت ماهان با رجیستر EP-MHK خریداری شد. چهار سال بعد در 2009/1/21 با رجیستر EP-IEA به ایران‌ایر منتقل شد و نهایتا در 2010/7/1 به عنوان هواپیمای تشریفاتی دولت ایران انتخاب و با رجیستر EP-AJC به ناوگان شرکت هواپیمایی معراج ملحق شد.

EP-TFA (Falcon 50EX)I
این فالکون 50 در سال 1982 و با شماره سریال 101 ساخته شد. در ابتدا YI-ALC نام داشت و متعلق به دولت عراق بود. پس از اشغال کویت توسط عراق و حمله آمریکا و متحدینش به عراق، دولت این کشور برای در امان ماندن هواپیماهای نظامی و غیرنظامی خود، تعدادی از آنها از جمله این هواپیما را به ایران فرستاد. در ایران رجیستر هواپیما به 9012-5 تبدیل شد و به خدمت نیروی هوایی درآمد. در سال 2002 رجیستر آن به EP-TFA تغییر کرد و از آن به عنوان هواپیمای تشریفاتی دولت استفاده شد.

EP-TFI (Falcon 50EX)I
این فالکون 50 در سال 1982 و با شماره سریال 120 ساخته شد. در ابتدا YI-ALE نام داشت و متعلق به دولت عراق بود. پس از اشغال کویت توسط عراق و حمله آمریکا و متحدینش به عراق، دولت این کشور برای در امان ماندن هواپیماهای نظامی و غیرنظامی خود، تعدادی از آنها از جمله این هواپیما را به ایران فرستاد. در ایران رجیستر هواپیما به 9011-5 تبدیل شد و به خدمت نیروی هوایی درآمد. در سال 2000 رجیستر آن به EP-TFI تغییر کرد و از آن تاریخ تاکنون به عنوان هواپیمای VIP دولت استفاده می‌شود.

I5-9003 (Lockheed L-1329-25 JetStar II)I

هواپیماهای تشریفاتی بازنشسته ایران

EP-AJE (Boeing B707-386C)I
این بوئینگ 707 با نام شاهین، متعلق به نیروی هوایی شاهنشاهی ایران بود که محمدرضا شاه پهلوی و فرح پهلوی از آن برای سفرهای داخلی و خارجی استفاده می‌کردند. رنگ این هواپیما آبی و داخل آن به شکل مجللی تزئین شده بود.

این هواپیما در زمان خود به واسطه تزئینات داخلی به کار رفته، یکی از گرانقیمت‌ترین پرنده‌های ساخت بشر محسوب ‌می‌شد. این هواپیما 300 میلیون تومان تجهیزات اضافه و دارای 15 میلیون تومان اشیا زینتی طلایی و مجهز به سیستم ارتباطی تلفن و تلکس به ارزش 40 میلیون تومان بود؛ به طوری که شاه از داخل هواپیما می‌توانست با هر منطقه از جهان تماس تلفنی برقرار نماید.

همچنین بار مشروب داخل اتاق ناهارخوری هواپیما نیز از جمله گران‌ترین بارهای مشروب بود که با چوب‌های بسیار مرغوب و گران مشبک‌کاری شده و ظروف داخل آن از طلا و نقره بود. اين هواپيما 6 توالت دارد که 5 توالت در قسمت عقب متعلق به همراهان و يکی که حتی سیفون آن نیز طلا بود به شاه و همسرش تعلق داشت. در سالن ناهارخوری هواپيما يک ميز 40 تکه وجود داشت که 6 هزار ساعت منبت‌کاری شده، و ارزش آن ميليون‌ها تومان بود. اتاق خواب آن رويايی و ديدنی است و می‌توان آن را يک موزه کوچک دانست.

در این هواپیما تمام دستگیره‌های درهای ورودی و داخلی و تمام وسائل روشویی و شیرهای آب سرد و گرم حمام از طلا بود. در کل می‌توان گفت قصری که در داخل بوئينگ بنا شده قيمت هواپيما را در آن زمان تا 800 ميليون تومان بالا برده بود.

از اين قصر طلايی پرنده، همواره 20 دژبان نگهداری می‌کردند و ورود به آن مستلزم داشتن کارت مخصوص بود. در ضمن معرف پروازی اين هواپيما "Blue Flight 1" بوده است. این پرنده بر خلاف تمامی هواپیماهای ایرانی به رنگ آبی تیره بسیار مرغوب و همچنین نقره‌ای بسیار درخشان در زیر بدنه رنگ‌آمیزی شد، که البته بعدها کلیه این رنگ‌آمیزی‌ها پاک شد. همچنین خلبان اصلی آن در سال‌های اولیه فردی آمریکایی به نام «بلو منستین» و سپس سرهنگ بهزاد معزی بود.

محمدرضا پهلوی در 26 دی 1357 با این هواپیما از کشور خارج شد. بعد از فرار شاه به مصر در اسفند ماه، کاپیتان معزی و بخشی از کارکنان و خدمه شخصی شاه با همین هواپیما، به تهران بازگشتند. درباره بازگشت این پرنده به ایران اخبار متفاوتی وجود دارد؛ معزی و خدمه ادعا می‌کردند به تصمیم خود و با نارضایتی شاه ایران، این هواپیما را بر گردانده‌اند، اما این مسئله با توجه به قرابت و دوستی انورسادات با شاه و بدون اجازه فرودگاه قاهره بسیار بعید به نظر می‌رسد. همچنین این پرنده رسما متعلق به نیروی هوایی ارتش بود و شاه ایران بعد از برکنار شدن مطابق قوانین بین‌المللی حق استفاده از آن را نداشت و نگهداری آن کمکی به وی نمی‌کرد.

شاهین با ورود به ایران به پارکینگ برده شد و بعد از تخلیه لوازم گران‌قیمت آن مدت‌ها در گوشه‌ای از مهرآباد زمینگیر بود؛ طبق گزارشات در طول جنگ هم چند مأموریت نظامی توسط آن انجام شده بود. رجیستر هواپیمای شاهین در سال 1365 به EP-NHY تغییر کرد و رنگ‌آمیزی اولیه آن هم عوض شد و کلیه مسئولیت آن به ایران‌ایر واگذار شد تا سال 1378 که در پی بازنشستگی ناوگان 707 ایران‌ایر، این شرکت این پرنده را به نیروی هوایی بازگرداند و مجددا رجیستر 1001 روی آن نقش بست. شروع پروازهای این پرنده را باید از ابتدای هزاره سوم یعنی سال 2002 میلادی دانست که این پرنده به طور گسترده به آسمان کشورهای دنیا بال گشود و انتقال مقامات رده‌بالای حکومت ایران من‌جمله رئیس‌جمهور را عهده‌دار بود. این پرنده در بین علاقمندان 707 در جهان بسیار شناخته‌شده می‌باشد و در هر سفر ریاست جمهوری عکاسان علاقه زیادی به تصویربرداری از این جت تاریخی داشتند. در سال 1389 این هواپیما به EP-AJE تغییر رجیستر داده و در شرکت هواپیمایی معراج به پرواز ادامه می‌داد. ادعا شده که در سال 1395 با کنار گذاشته شدن از ناوگان تشریفاتی دولت، هواپیما به نیروی هوایی بازگشته و ضمن تغییر رنگ، تبدیل به تانکر سوخت‌رسان شده است.

+ اطلاعات بیشتر درباره این هواپیما

EP-AJD (Boeing B707-3J9C)I
این هواپیما به سفارش نیروی هوایی ایران و با شماره سریال 21124 ساخته شد. نخستین پرواز خود را در تاریخ 1976/04/23 انجام داد و ده روز بعد در 1976/06/14 [مطابق با 24 خرداد 1355] به ایران تحویل داده شد. ابتدا رجیستر آن 248-5 شد و مدت کوتاهی بعد به 8308-5 تغییر رجیستر داد.
در آذر 1387 با تغییر وضعیت از ترابری/سوخت‌رسان به مسافربری، با همان رجیستر به ناوگان ساها پیوست و از آذر 1388 با رجیستر 1002 و با انجام تغییراتی به ناوگان تشریفاتی دولت پیوست و به عنوان یک هواپیمای VIP توسط مقامات کشور مورد استفاده قرار می‌گرفت. چند ماه بعد در اواخر سال 1388 رجیستر هواپیما به EP-AJD  تغییر یافت ولی در سال 1393 مجددا رجیستر 1002 برای هواپیما استفاده شد. این هواپیما مجددا با رجیستر 8308-5 به نیروی هوایی بازگشته است.

+ اطلاعات بیشتر درباره این هواپیما

EP-AGA (Boeing B737-286)I
این هواپیمای VIP به سفارش دولت وقت ایران و با سریال 21317 ساخته شد. در 1977/02/25 نخستین پرواز خود را انجام داد و در 1977/03/10 [مطابق با 19 اسفند 1355] وارد کشور شد تا به عنوان هواپیمای تشریفاتی مسئولان دولت مورد استفاده قرار گیرد.
با وجود سن زیاد، بدلیل سیکل پرواز پائینی که داشت تا اواسط دهه 90 شمسی در ناوگان تشریفاتی دولت از آن استفاده شد و سپس بازنشسته شد.

+ اطلاعات بیشتر درباره این هواپیما

EP-PLN (Boeing B727-100)I
سی‌وپنجمین بوئینگ 727 به سفارش لوفتهانزا و با سریال 18363 ساخته شد. نخستین پرواز خود را در 1964/03/18 انجام داد و بیست روز بعد در 1964/04/07 با رجیستر D-ABIF به این شرکت تحویل داده شد. یازده سال برای این شرکت پرواز کرد و سپس در 1975/05/21 به شرکت بوئینگ بازگردانده شد. منبع: وبلاگ طیاره
قرار بود بوئینگ این هواپیما را با رجیستر N16768 به Omni Aircraft Sales Inc تحویل بدهد ولی این انتقال منتفی شد و هواپیما ضمن تغییر رجیستر به N44CR همچنان در اختیار بوئینگ ماند.
در مارس 1976 [مطابق با اسفند 1354 و فروردین 1355] دولت وقت ایران این هواپیما را پس از تبدیل شدن به VIP از بوئینگ خریداری کرده و رجیستر آن را به EP-SHP تغییر داد تا پروازهای تشریفاتی مقامات دولت را با معرفه پروازی میترا انجام دهد.
با وقوع انقلاب اسلامی در ایران و با شروع جنگ تحمیلی، از تیر ماه 1361، هواپیما بنا به ملاحظاتی به ایران‌ایر واگذار شده و رجیستر آن به EP-PLN و نام آن به فلسطین تغییر یافت، اما همچنان برای دولت ایران پرواز می‌کرد تا اینکه با پایان جنگ و از مهر 1369 مجددا به ناوگان تشریفاتی دولت بازگشت.
پس از بازنشستگی در [تاریخ نامعلوم]، به نمایشگاه هوایی منتقل شد و در اواخر سال 1395 بخشی از بدنه آن اوراق شد.

+ اطلاعات بیشتر درباره این هواپیما

EP-GDS (Boeing B727-100)I
این هواپیما به سفارش ایر نیپون ایرویز (ANA) با شماره سریال 19557 ساخته شد. نخستین پرواز خود را در 1967/04/25 انجام داد و در 1967/05/04 با رجیستر JA8321 به این شرکت ژاپنی تحویل داده شد. پنج سال برای این شرکت پرواز کرد و سپس در آگوست 1972 با رجیستر N329K در اختیار Ford Motor Company قرار گرفت.
در ژوئن 1974 [مطابق با خرداد 1353] نیروی هوایی ارتش شاهنشاهی ایران این هواپیما را پس از تبدیل شدن به VIP و تجهیز شدن به دستگاه کوچک اختلال فرکانس، خریداری کرده و رجیستر آن را به افتخار شاه ایران EP-MRP قرار داد تا با نام «شهباز» پروازهای تشریفاتی مقامات و شخصیت‌های حکومتی را انجام دهد. مدتی بعد رجیستر آن به 1002 تغییر یافته و توسط خانواده سلطنتی مورد استفاده قرار گرفت. منبع: وبلاگ طیاره
هواپیما با وقوع انقلاب اسلامی در ایران همچنان در اختیار نیروی هوایی ارتش باقی ماند تا اینکه از تیر ماه 1361 بنا به ملاحظاتی به ایران‌ایر واگذار شده و رجیستر آن به EP-GDS و نام آن نیز به قدس تغییر یافت، اما همچنان برای دولت ایران پرواز می‌کرد تا اینکه از فروردین 1370 و پس از انجام اورهال در تأسیسات لوفتهانزای آلمان، رسما به ناوگان تشریفاتی دولت بازگشته و همچنان سفرهای داخلی و خارجی مقامات دولتی را انجام داد.
هواپیما نهایتا در سال 1377 بازنشسته شده و برای استراحت ابدی به نمایشگاه هوایی منتقل شد.

+ اطلاعات بیشتر درباره این هواپیما